Kinh Nghiệm Du Lịch Hải Dương hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử lâu đời

Kinh Nghiệm Du Lịch Hải Dương hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử lâu đời Mặc dù Hải Dương không phải là một điểm du lịch nổi tiếng trên bản đồ, nhưng nơi đây lại thu hút du khách nhờ vào những di tích lịch sử lâu đời và phong cảnh thiên nhiên yên bình, hữu tình.

Thời gian thích hợp để tham quan Hải Dương

Hải Dương là địa điểm lý tưởng để tham quan vào cả bốn mùa trong năm. Tuy nhiên, mùa lễ hội từ tháng 1 đến tháng 3 là thời điểm đặc biệt đẹp khi nhiều đền chùa và di tích lịch sử được tổ chức lễ hội. Mùa vải thiều vào tháng 5 đến tháng 6 là thời gian thu hoạch, mang đến một không khí đặc trưng cho vùng đất này. Tháng 10 là mùa hoa hướng dương nở, còn tháng 12 là mùa hoa dã quỳ, một cơ hội tuyệt vời để du khách check-in tại đường hoa dưới chân cầu Phú Tảo, thành phố Hải Dương.
Kinh Nghiệm Du Lịch Hải Dương hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử lâu đời

Thành phố Hải Dương nhìn từ trên cao. Ảnh: Ngô Huy Hòa

Di chuyển đến Hải Dương

Hải Dương cách Hà Nội khoảng 60 km, có nhiều phương tiện di chuyển để du khách lựa chọn, từ xe cá nhân, xe khách, xe limousine đến tàu hỏa.

Phương tiện nhanh và tiện nghi nhất là xe limousine, với không gian rộng rãi và thời gian di chuyển nhanh chóng. Một số lựa chọn xe limousine như Đi Chung với giá vé 250.000 đồng/vé, tần suất cứ 30 phút lại có một chuyến. Lựa chọn rẻ hơn là xe Tuấn Hải limousine, với xe 16 chỗ và tần suất 4 chuyến/ngày. Ngoài ra, xe khách của các hãng như Phúc Xuyên, Dũng Thủy cũng có giá từ 60.000 đến 70.000 đồng/vé. Áo cưới Tuy Hoà Phú Yên

Nếu bạn muốn một trải nghiệm thong thả hơn, tàu hỏa là lựa chọn thú vị. Các chuyến tàu xuất phát từ ga Long Biên, Hà Nội, với điểm dừng tại các ga Phú Thái, Hải Dương và Cẩm Giàng trên đường tới Hải Phòng.

Cầu Quang Thanh bắc qua sông Văn Úc, nối Hải Phòng và Hải Dương. Ảnh: Giang Chinh

Danh thắng nổi bật

Đảo Cò Chi Lăng Nam

Đảo Cò nằm ở xã Chi Lăng Nam, huyện Thanh Miện, với diện tích hơn 31.000 ha. Đây là nơi sinh sống của khoảng 12.000 con cò và 5.030 con vạc, với các loài cò như cò lửa, cò ruồi, cò bợ, cò đen, cùng các loài vạc xám, xanh, đen.

Du khách có thể tham quan đảo bằng cách đạp vịt hoặc đi thuyền quanh các đảo nhỏ. Một tiếng động mạnh có thể khiến cả đàn cò hoảng sợ bay lên, tạo nên một cảnh tượng ngoạn mục khi hàng nghìn con cò và vạc bay lượn trên nền trời xanh.

Chỉ mất khoảng một ngày để du khách tham quan toàn bộ đảo. Ngoài ra, nhiều du khách chọn nghỉ qua đêm tại các homestay để tận hưởng không gian yên bình và tìm hiểu về cuộc sống của loài cò. Đây cũng là cơ hội tuyệt vời để du khách chứng kiến cảnh tượng đàn cò, vạc bay đi kiếm ăn vào sáng sớm và quay trở lại vào lúc hoàng hôn.
 

Cánh đồng cỏ rễ

Bãi rễ nằm bên rừng thông ở phía nam chân núi Côn Sơn, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Cây rễ, còn gọi là thanh hao, nở những bông hoa trắng nhỏ vào mùa thu, tỏa ra mùi hương dễ chịu. Tiến thêm một vài km từ cánh đồng này, du khách sẽ gặp vườn hồng chín mọng vào mùa thu.

Khung cảnh dưới chân núi Côn Sơn rộng lớn và thơ mộng nhờ vào thảm cỏ xanh của đồng rễ, luôn thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là các bạn trẻ đến tham quan và chụp ảnh.

Cánh đồng hoa hướng dương

Vào tháng 10, cánh đồng hoa hướng dương trên đường Trường Chinh sẽ nở rộ, tạo nên một khung cảnh vàng rực rỡ khắp vùng.

Vườn hoa đẹp nhất vào buổi sáng từ 8 đến 9 giờ, khi ánh nắng tự nhiên chiếu sáng, không khí trong lành và không quá đông du khách. Bạn cũng có thể ghé thăm vào buổi chiều từ 15h30 đến 17h30 để kết hợp tham quan và ngắm hoàng hôn. Vườn hoa mở cửa miễn phí cho du khách. Buổi tối, những bông hoa hướng dương trở nên rực rỡ hơn nhờ vào các mô hình ánh sáng.

Cây vải tổ

Thanh Hà nổi tiếng với vải thiều thơm ngon, ít ai biết rằng giống vải này đều bắt nguồn từ cây vải tổ 200 tuổi của cụ Hoàng Văn Cơm. Cây vải tổ ở xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà, có tuổi đời hơn 200 năm, và được công nhận là "Cây vải thiều lâu năm nhất Việt Nam".

Cụ Hoàng Văn Cơm, người thôn Thúy Lâm, xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà, đã mang hạt vải về ươm từ năm 1870. Cụ ươm thành công 3 cây, nhưng chỉ một cây sống sót và ra quả, từ đó nhân giống thành những vườn vải thiều rộng lớn ở Hải Dương. Đến nay, cây vải tổ vẫn phát triển tốt, trở thành biểu tượng của vùng đất này.

Di tích lịch sử - văn hóa

Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc

Côn Sơn - Kiếp Bạc là khu di tích lịch sử nổi tiếng gắn liền với các anh hùng và danh nhân văn hóa của đất Việt như Trần Hưng Đạo và Nguyễn Trãi.

Khi đến Côn Sơn, du khách không thể bỏ qua việc leo lên sườn núi Kỳ Lân thơ mộng, nơi có đỉnh núi Bàn Cờ Tiên. Sườn núi phía phải, nơi Nguyễn Trãi dựng nhà dạy học, còn lưu lại nền nhà xưa và phiến đá lớn, gọi là Thạch Bàn, hay "hòn đá năm gian", nơi Nguyễn Trãi thường ngồi ngâm thơ và đọc sách.

Kiếp Bạc nằm giữa thung lũng núi Rồng, với Tam quan đền Kiếp Bạc trông như bức cuốn thư "Lưỡng long chầu nguyệt". Đền Kiếp Bạc nhìn ra con sông Thương (hay sông Lục Đầu), nơi thời Trần là bến Bình Than.

Du khách có thể đi thuyền trên sông Bình Than, giữa dòng sông có cồn cát dài 200m gọi là Cồn Kiếm, nơi Trần Hưng Đạo đã để lại thanh kiếm báu. Sau lưng đền Kiếp Bạc là núi Trán Rồng sừng sững, với núi Bắc Đẩu bên trái và núi Nam Tào bên phải, ba bề bao quanh Kiếp Bạc, tạo nên cảnh sắc hùng vĩ.
 

Văn miếu Mao Điền

Văn miếu Mao Điền, nằm ở huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, là một trong những văn miếu cổ của Việt Nam, chỉ sau Văn miếu Quốc Tử Giám tại Hà Nội. Được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt, Văn miếu Mao Điền có lịch sử hơn 500 năm, được xây dựng vào thời Lê sơ. Tên gọi Mao Điền mang ý nghĩa là ruộng cỏ thơm, nơi trước đây là khu vực đồng ruộng rộng lớn, được chọn làm trường thi Hương của trấn Hải Dương. Vào thời Tây Sơn, Văn miếu này được di chuyển từ Vĩnh Lại về đây, kết hợp với trường thi Hương và từ đó mang tên Văn miếu Mao Điền.

Văn miếu Mao Điền tọa lạc ở phía Đông Bắc làng Mao (hay còn gọi là làng Mậu Tài), thuộc xã Cẩm Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Cách Quốc lộ 5A khoảng 200m, từ đây có thể di chuyển dễ dàng đến Thủ đô Hà Nội (42 km về phía Đông) và trung tâm thành phố Hải Dương (16 km).

Đền Đươi

Đền Đươi, hay còn gọi là Quỳnh Hoa từ, nằm ở làng Cẩm Cầu, xã Thống Nhất, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Đền được xây dựng từ thời nhà Lý (thế kỷ 11) và đã được công nhận là di tích cấp quốc gia vào năm 1991.

Đền thờ Nguyên phi Thái hậu Ỷ Lan (Lê Thị Yến, 1044–1117), phi tần của hoàng đế Lý Thánh Tông, mẹ ruột của hoàng đế Lý Nhân Tông. Trong thời kỳ chiến tranh, đền Đươi cũng là một cơ sở cách mạng quan trọng, là trung tâm liên lạc nối kết với chiến khu Việt Bắc.
Kinh Nghiệm Du Lịch Hải Dương hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử lâu đời

Đền Đươi là một trong những di tích lịch sử văn hóa cổ xưa còn được bảo tồn và gìn giữ trên đất Hải Dương.

Chùa Thanh Mai

Chùa Thanh Mai, thuộc xã Hoàng Hoa Thám, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương, nằm trên sườn núi Phật Tích, nay gọi là núi Tam Bảo. Trước chùa là núi Bái Vọng, nơi có mộ của cụ Nguyễn Phi Khanh, thân phụ của danh nhân Nguyễn Trãi.

Chùa Thanh Mai được xây dựng từ thế kỷ 13 và là một trong những trung tâm của Phật giáo Việt Nam, nổi bật với sự trụ trì của Pháp Loa tôn giả, Tổ thứ hai của Thiền phái Trúc Lâm. Qua thời gian, chùa đã trải qua nhiều thăng trầm, bị tàn phá trong chiến tranh và thiên tai, nhưng gần đây đã được phục hồi. Chùa nằm trong quần thể rừng phong rộng hơn 100 ha, trong đó hơn 50 ha thuộc đất chùa, tạo nên một không gian linh thiêng và yên bình.
 

Quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương

Quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương là một di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt, tọa lạc tại thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. Di tích này bao gồm các điểm: An Phụ (với Đền An Phụ và chùa Tường Vân thuộc xã An Sinh); Kính Chủ (Động Kính Chủ nằm trên núi Kính Chủ, xã Phạm Mệnh, còn gọi là Bồ Đà, Quán Châu, Thạch Môn, với một hang thông lên trời tên là Dương Nham); Nhẫm Dương (chùa Nhẫm Dương, hay còn gọi là Thánh Quang, thuộc xã Duy Tân).

Đền An Phụ

Đền An Phụ, còn gọi là Đền Cao, nằm trên đỉnh núi cao nhất của dãy An Phụ. Theo truyền thuyết, đền được xây dựng vào thế kỷ XIII dưới triều Trần, thờ An Sinh vương Trần Liễu - thân phụ của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. Đền được thiết kế theo kiểu kiến trúc tiền nhất hậu đinh, gồm tiền tế, trung từ và hậu cung. Hậu cung thờ tượng Trần Liễu cùng hai cháu nội của ông là Đệ Nhất Vương Cô và Đệ Nhị Vương Cô - hai con gái của Hưng Đạo Đại vương.

Động Kính Chủ

Động Kính Chủ nằm trên núi Kính Chủ với nhiều ngõ ngách, có một không gian linh thiêng với ban thờ Phật ở chính giữa. Bên phải động là bệ thờ vua Lý Thần Tông và Lý Chiêu Hoàng, trong khi bên trái là nơi thờ Thành Hoàng và Đức Ông. Sâu trong động là tượng Đệ Tam Tổ Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả. Đặc biệt, động này còn lưu giữ 47 bia ma nhai, như một bảo tàng văn bia với các chạm khắc tinh xảo, phản ánh rõ nét phong cách mỹ thuật qua các thời kỳ từ Trần, Lê Sơ, Mạc, Lê Trung Hưng đến Nguyễn.

Chùa Nhẫm Dương

Chùa Nhẫm Dương, hay còn gọi là Thánh Quang tự, là một ngôi chùa lớn được xây dựng từ thời Trần và tôn tạo thêm vào thời Lê, Nguyễn. Chùa lưu giữ hai tháp đá thời Lê, là những bảo vật quý giá, minh chứng cho lịch sử lâu dài của ngôi chùa. Ngoài ra, chùa Nhẫm Dương còn có các di chỉ khảo cổ học, bao gồm động Thánh Hoá và Hang Tối, nơi phát hiện được 1.796 hiện vật, chủ yếu là hóa thạch của các loài động vật có niên đại từ 30.000 đến 50.000 năm trước.

Chùa Giám

Chùa Giám, di tích lịch sử quốc gia, tọa lạc tại xã Cẩm Sơn, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, nổi bật với tháp Cửu Phẩm Liên Hoa. Theo các chuyên gia từ Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương, ngôi chùa được xây dựng từ năm 1336, thờ Đại danh y Tuệ Tĩnh.

Tháp Cửu Phẩm Liên Hoa, công trình nổi bật nhất của chùa Giám, có hình lăng trụ lục giác, được làm từ gỗ lim, cao khoảng 8 mét và nặng 4 tấn. Công trình này được chạm khắc tỉ mỉ với nhiều chi tiết tinh xảo. Một trục quay đặt ở trung tâm giúp tháp có thể xoay tròn chỉ với sự đẩy nhẹ từ một người.

Mỗi tầng của tháp có 18 bức tượng, với mỗi mặt của tháp gồm 3 bức tượng: tượng Phật ở giữa và tượng Bồ Tát ở hai bên. Giữa các tầng tháp là những cột đỡ chạm khắc mô phỏng thân cây trúc.

Làng nghề truyền thống

Làng gốm Chu Đậu

Làng gốm Chu Đậu, nằm ở xã Thái Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, có tên gọi Chu Đậu, với "Chu" là thuyền và "Đậu" là bến, mang ý nghĩa thuyền đậu bên bến sông. Nổi tiếng từ xưa, làng gốm Chu Đậu là một trung tâm sản xuất gốm đạt đỉnh cao về kỹ thuật và nghệ thuật, nổi tiếng trên thế giới qua các sản phẩm gốm tinh xảo.

Sản phẩm gốm đặc trưng của làng là bình Hoa Lam và bình Tỳ Bà. Bình Tỳ Bà, với dáng hình cây đàn tỳ bà, tượng trưng cho tính âm, phản ánh hình ảnh người phụ nữ Việt Nam dịu dàng. Bình Hoa Lam, biểu trưng cho tính dương, tượng trưng cho người đàn ông, là người chồng, người cha vững chãi.

Làng chạm khắc gỗ Đông Giao

Làng chạm khắc gỗ Đông Giao, thuộc xã Lương Điền, huyện Cẩm Giàng, cách thành phố Hải Dương khoảng 20 km về phía Tây, nổi bật với nghề chạm khắc gỗ đã tồn tại trên 300 năm. Sau một thời gian mai một, nghề đã được phục hồi và phát triển mạnh mẽ từ năm 1983. Các nghệ nhân ở đây nổi tiếng với tay nghề khéo léo và sáng tạo, không ngừng cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Kinh Nghiệm Du Lịch Hải Dương hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử lâu đời

Làng rối nước Thanh Hải

Hải Dương còn nổi tiếng với các phường múa rối nước, trong đó có phường Thanh Hải. Nghệ thuật múa rối nơi đây mang đậm dấu ấn văn hóa địa phương, với các tiết mục dân gian về cuộc sống đồng quê, như múa tứ linh, chuyện chàng câu ếch. Đặc biệt, các con rối được làm từ gỗ sung nhẹ và dễ điều khiển trên mặt nước, giúp các hoạt động trở nên linh hoạt và sống động.

Các làng nghề khác ở Hải Dương

Ngoài các làng nghề gốm Chu Đậu và chạm khắc gỗ Đông Giao, Hải Dương còn nổi bật với nhiều nghề truyền thống như làm gốm ở làng Cậy (xã Long Xuyên, Bình Giang), thêu ở Xuân Nẻo (xã Hưng Đạo, Tứ Kỳ), làm vàng bạc Châu Khê (xã Thúc Kháng, Bình Giang), làm lược tre ở làng Hoạch Trạch (xã Thái Học, Bình Giang), khâu nón Mao Điền (Cẩm Giàng), làm giường chõng tre (xã Nhân Quyền, Bình Giang), làm bánh gai (Ninh Giang), làm bánh đậu xanh, nấu rượu Phú Lộc (Cẩm Giàng), điêu khắc đá Kính Chủ (Kinh Môn)...

Trò chơi dân gian

Hải Dương còn bảo tồn nhiều trò chơi dân gian đặc sắc, như đánh pháo đất ở Ninh Giang, Tứ Kỳ, Gia Lộc; thả diều ở Kinh Môn; thổi cơm thi ở Thanh Hà; nặn tò he ở Nam Sách; đánh bệt ở đền Sượt; múa lễ chữ ở Bình Giang.

Trong đó, đánh pháo đất là trò chơi dân gian đặc trưng, được tổ chức từ đầu năm đến hết tháng 4 âm lịch, thường diễn ra vào các ngày rằm và mùng 1 hàng tháng. Tiếng pháo nổ càng lớn càng được cho là mang đến mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa. Trò chơi này còn được tổ chức trong lễ hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc vào ngày 16 tháng Giêng âm lịch hàng năm.
 

Bánh đậu xanh

Khi nhắc đến Hải Dương, món quà đặc sản không thể không nhắc tới chính là bánh đậu xanh. Món bánh này ra đời vào đầu thế kỷ 20, dù không có vẻ ngoài bắt mắt nhưng lại có hương vị thơm ngon đặc trưng, luôn thu hút sự chú ý của du khách. Nguyên liệu chính để làm bánh đậu xanh bao gồm đậu xanh, đường kính, mỡ lợn và dầu hoa bưởi.

Các nghệ nhân làm bánh thường chọn loại đậu xanh mỏng, phơi khô, rang chín vàng rồi mới xay thành bột mịn. Mỡ lợn được rán ở lửa nhỏ để tránh bị cháy, sau đó lọc lấy phần trong suốt. Đường kính hòa với nước, cũng lọc sạch và thêm tinh dầu hoa bưởi, sau đó trộn tất cả các nguyên liệu theo tỷ lệ hợp lý để tạo ra những chiếc bánh đậu xanh thơm ngon. Khi thưởng thức bánh, bạn có thể nhấp thêm một chén nước chè, vị đắng nhẹ của trà sẽ làm nổi bật hương vị ngọt bùi của bánh.

Chả rươi

Rươi ở Hải Dương thường xuất hiện ở các vùng ruộng trũng của Kinh Môn, Kim Thành, Thanh Hà, Tứ Kỳ. Vào khoảng tháng 9 âm lịch, khi nước triều dâng lên, rươi từ dưới đất chui lên và bơi ra sông. Sau khi rửa sạch, rươi được đánh nhuyễn, trộn cùng các nguyên liệu khác như gia vị, rồi đem hấp chín. Sau đó, rươi được chiên giòn trong chảo mỡ. Chả rươi nóng hổi được cuộn trong lá rau diếp, ăn kèm với rau thơm và bún, chấm cùng nước mắm sẽ mang lại hương vị ngậy ngậy rất đặc trưng.

Bánh gai

Bánh gai là món ăn truyền thống của Hải Dương, có lịch sử từ thế kỷ 12. Được làm từ những nguyên liệu đơn giản nhưng lại để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng thực khách. Bánh gai gồm hai phần chính: vỏ bánh làm từ gạo nếp và lá gai, nhân bánh gồm mỡ lợn, đậu xanh, dừa và hạt sen.

Phần nhân bánh là công đoạn cầu kỳ nhất, mỡ lợn được ướp đường sao cho giòn như mứt bí, trong khi hạt sen và đậu xanh được ninh nhừ, tán nhuyễn rồi trộn với mỡ lợn, dừa tươi và đường. Bánh gai được gói trong lá chuối khô và hấp trong 2 giờ. Bánh gai còn có sự kết hợp với bánh gấc, đặc biệt nổi tiếng ở Ninh Giang.

Vải thiều Thanh Hà

Vào mùa hè, đặc biệt là trong tháng 5 và tháng 6, vùng đất Thanh Hà ở Hải Dương nổi bật với những vườn vải thiều chín rộ. Những chùm vải đỏ mọng, kết hợp với tán lá xanh tươi, tạo nên một cảnh quan đẹp mắt. Khi vào các vườn vải, du khách có thể trực tiếp hái những chùm vải chín, thưởng thức hương vị ngọt mát và cảm nhận sự tươi mới của trái cây. Vải Thanh Hà nổi bật với vỏ đỏ tươi, cùi dày, giòn và có vị ngọt thanh cùng mùi thơm nhẹ nhàng đặc trưng.

Bún cá rô đồng

Bún cá rô đồng là món ăn đặc trưng của Hải Dương, với cá rô đồng thịt chắc, mềm và vị ngọt vừa phải. Cá rô sau khi sơ chế được luộc chín, sau đó ướp gia vị và bột nghệ, xào cùng hành tỏi. Một số nơi còn rán cá để thịt không bị nát khi ăn kèm với bún. Nước dùng được chế biến từ nước luộc cá, thêm cà chua, dứa tạo vị ngọt thanh. Bát bún cá rô đồng thường được ăn kèm với rau muống, cần, ngót, và các loại gia vị như xà lách, hoa chuối.

Bánh đa

Bánh đa Hải Dương đặc trưng với độ mềm, dai, và không bị nát khi ngâm lâu trong nước. Để làm ra những sợi bánh đa như vậy, người dân chỉ sử dụng gạo Q5. Món đặc sản này có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau, như xào với thịt lợn, nấu với cá, thịt gà, tạo nên sự phong phú và đa dạng cho các bữa ăn.